UOKiK może nakładać kary na osoby zarządzające firmami

13 lutego 2021

Definicji legalnej kto jest osobą zarządzającą przedsiębiorstwem dostarcza nam ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. W jej świetle osobami zarządzającymi są kierujący przedsiębiorstwem, w szczególności osoby pełniące funkcję kierowniczą lub wchodzące w skład organu zarządzającego przedsiębiorcy tj. przykładowo członkowie zarządu spółki kapitałowej. Ażeby taka osoba mogła zostać ukarana finansowo, musi umyślnie swoim działaniem lub zaniechaniem w ramach sprawowania funkcji dopuścić do naruszenia przez przedsiębiorcę określonych zakazów, o których w dalszej części. Do przedmiotowego działania lub zaniechania musi dojść oczywiście w czasie trwania stwierdzonego naruszenia tych zakazów przez przedsiębiorcę. Powyższe przesłanki muszą zostać wykazane przez Prezesa UOKIK.

 

Naruszenie jakich zakazów przez przedsiębiorcę rodzi odpowiedzialność osób zarządzających?

Przede wszystkim będą to poniższe zakazy:

  • Zakaz stosowania niedozwolonych postanowień umownych- art. 23a przedmiotowej Ustawy,
  • Zakaz stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów- art. 24 przedmiotowej Ustawy,
  • Zakaz zawierania antykonkurencyjnych porozumień- art. 6 ust. 1 pkt 1-6 przedmiotowej Ustawy,
  • Zachowań niezgodnych z rynkiem wewnętrznym, na podstawie art. 101 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

Jednakże oprócz ww. zakazów, istnieje jeszcze katalog sytuacji z art. 108 przedmiotowej ustawy, w przypadku których Prezes UOKIK może nałożyć karę na osobę pełniącą funkcję kierowniczą lub zarządczą, jednakże te kary są znacząco niższe, a obszerność katalogu nie pozwala na ich wymianę w tym artykule. Jeśli obawiasz się nałożenia kar przez Prezesa UOKIK, skontaktuj się z Kancelarią KHG we Wrocławiu- powiemy Ci o wszystkich sytuacjach, w  których może dojść nałożenia kary na osobę zarządzającą.

 

Podkreślam, iż w przypadku nieudzielenia informacji i nieprzedłożenia stosownych dokumentów żądanych przez Prezesa Urzędu, Prezes UOKIK może nałożyć karę wyłącznie na przedsiębiorcę, a nie na osobę zarządzająca. Ustawa nie przewiduje za powyższe kar dla osób zarządzających. Problem jednak w tym, że subsydiarna odpowiedzialność za niespłacone kary będzie obciążała członków zarządu. Jeśli więc jesteś członkiem zarządu, to za brak udzielania informacji ostatecznie i tak możesz odpowiedzieć Ty.

 

Czy nałożenie kary przez Prezesa UOKIK jest obligatoryjne?

Nie, nałożenie kary administracyjnej na osobę zarządzającą przedsiębiorstwem, gdy przedsiębiorca naruszy ww. zakazy, nie jest obligatoryjne, tzn., że mimo nałożenia na przedsiębiorstwo kary za naruszenie ww. zakazów, sama osoba zarządzająca może nie zostać ukarana. Decyzja co do powyższego zależy wyłącznie od Prezesa UOKIK.

 

Jak wysoka może być kara dla osób zarządzających?

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów przewiduje maksymalną kwotę kary, która wynosi 2 miliony złotych. Jeżeli jesteś osobą zarządzającą w podmiocie, który podlega nadzorowi nad rynkiem finansowym, kara nałożona na Ciebie przez Prezesa UOKIK może maksymalnie wynosić 5 milionów złotych. Jeśli nie jesteś pewien czy jesteś osobą zarządzająca w myśl ustawy i czy Twoje działanie mogłoby wypełniać przesłanki nałożenia kary finansowej, zadzwoń do nas- Adwokaci i Radcy Prawni z Kancelarii KHG we Wrocławiu chętnie odpowiedzą na wszystkie Twoje pytania.

 

Jakie kwestie mogą mieć wpływ na wysokość kary?

Niektóre kwestie mogą mieć wpływ na wysokość kary administracyjnej. Przykładowo okolicznościami łagodzącymi przy ustalaniu wymiaru kary będą: przyczynienie się do dobrowolnego usunięcia przez przedsiębiorcę skutków naruszenia, przyczynienie się do zaniechania przez przedsiębiorcę z własnej inicjatywy stosowania niedozwolonej praktyki przed wszczęciem postępowania lub niezwłocznie po jego wszczęciu, podjęcie z własnej inicjatywy działań w celu zaprzestania naruszenia lub usunięcia jego skutków, współpraca z Prezesem Urzędu w toku postępowania, w szczególności przyczynienie się do szybkiego i sprawnego przeprowadzenia postępowania. Z kolei okolicznościami obciążającymi i powodującymi wyższą karę są: znaczne korzyści uzyskane przez osobę zarządzającą w związku z dokonanym naruszeniem czy dokonanie uprzednio podobnego naruszenia. Przy miarkowaniu kar Prezes UOKIK bierze pod uwagę także: stopień wpływu zachowania osoby zarządzającej na naruszenie, którego dokonał przedsiębiorca, przychody uzyskane przez osobę zarządzającą u danego przedsiębiorcy, z uwzględnieniem okresu trwania naruszenia oraz okres i skutki rynkowe naruszenia lub skutki naruszenia dla konsumentów.

 

Czy Prezes UOKIK może nałożyć karę na osobę zarządzającą bez nakładana jednocześnie kary na przedsiębiorcę?

Nie, nałożenie kary na osobę zarządzającą może być dokonane wyłącznie w decyzji nakładającej na karę pieniężną przedsiębiorcę.

 

Ile postępowań w sprawie nałożenia kary jest prowadzonych przez Prezesa UOKIK?

Na dzień 8 grudnia 2020 r. Prezes UOKIK prowadził 6 postępowań w sprawie nałożenia kary. Jedno z nich zostało wszczęte w 2018 r., trzy pozostałe w 2019 r. oraz dwa pozostałe w 2020 r.

 

Czy Prezes UOKIK nałożył już karę na osobę zarządzającą?

Tak, pierwsza decyzja w sprawie nałożenia kary na osobę zarządzającą została wydana dnia 3 grudnia 2020 r. Zaczęło się od zawiązania porozumienia między PGNiG Termika oraz Veolia Energia Warszawa w zakresie podziału rynku pomiędzy te dwa podmioty, ograniczając w ten sposób konkurencję. Pierwszy podmiot miał specjalizować się w zakresie wytwarzania energii, a drugi działał na rynku dystrybucji i sprzedaży ciepła odbiorcom końcowym. PGNiG Termika skorzystała z programu leniency tj. dostarczyła istotnych dowodów w sprawie zmowy. Prezes UOKIK postanowił odstąpić od nałożenia kary na spółki z tej grupy, a także na menedżerów, właśnie ze względu na współpracę z Urzędem. Z kolei na członka Zarządu Veolia Energia Warszawa S.A. z siedzibą w Warszawie Pana Jacky’ego Lacombe’a została nałożona kara w wysokości 200 000 zł. Natomiast kary nałożone na grupę Veolia, zostały wymierzone w następujący sposób:

  • „Veolia Energia Warszawa S.A. z siedzibą w Warszawie karę pieniężną w wysokości 92 208 077,56 zł (…)
  • Veolia Energia Polska S.A. z siedzibą w Warszawie karę pieniężną w wysokości 27 546 221,35 zł

 

Jeśli zastanawiasz się czy Prezes UOKIK mógłby nałożyć na Ciebie karę administracyjną lub jeśli otrzymałeś już stosowną decyzję Prezesa UOKIK, skontaktuj się z Kancelarią KHG we Wrocławiu, odpowiemy na wszystkie Twoje pytania i przedstawimy Ci możliwości obrony.

Autor: Maciej Grzegorczyk